«مجموعه مقالات اولین نشست علمی پژوهشی ایثار و شهادت خراسان رضوی»
يکشنبه, ۲۹ تير ۱۳۹۹ ساعت ۱۳:۴۷
نوید شاهد - این مجموعه توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی و با همکاری دانشگاه فردوسی مشهد با هدف اهتمام بر پژوهش و مطالعه در مقوله فرهنگ ایثار و شهادت، گردآوری و منتشر شده است.
این کتاب دارای پنج فصل است که در هر فصل به یکی از مقالات پژوهشی در حوزه ایثار و شهادت پرداخته است. در ابتدای این کتاب مقدمه ای به قلم دکتر مقصود امین خندقی مدیر مرکز مطالعات جوانان خراسان رضوی و استادیار دانشگاه فردوسی مشهد آورده شده است که در ذیل این مقدمه را مطالعه می کنید:
مقدمه
امروز زنده نگه داشتن یاد شهدا کمتر از شهادت نیست
"مقام معظم رهبری"
در تمام جوامع بشری، ارزش هایی وجود دارد که بنیان اصلی فرهنگی آن جامعه را شکل می دهند. اهمیت و جایگاه این ارزش ها به گونه ای است که هر ملتی، هویت و حیات اجتماعی و سیاسی خود را در پایبندی و احترام به آنها و انتقال کامل آن به نسل های آینده می داند. سرزمین پاک ایران نیز بیش از هر جای دیگر، مفتخر به داشتن ارزش های والا و اصیلی است که نمونه آن را در کمتر جایی می توان یافت. فرهنگ ایثار و شهادت یکی از ارزشهاست که همزمان با تاریخ این سرزمین شکل گرفته است و همیشه از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. امروز در جامعه ما این حقیقت والا، شناخته شده و پذیرفته شده است که مردن به خاطر آرمان ها و هدف های والایی که در جان آدمی ریشه دوانده و به فرهنگی تبدیل شده است، زنده کردن آنهاست.
مرکز مطالعات جوانان خراسان رضوی دانشگاه فردوسی مشهد با هدف بستر سازی جهت تعامل با اندیشمندان، پژوهشگران و نواندیشان در حوزه مسایل مختلف علمی-پژوهشی و ارتباط با سازمان های خارج از دانشگاه در ارایه مقالات و برگزاری نشست های علمی-پژوهشی با موضوعات پیشنهادی از سوی سازمان ها فعالیت دارد. در موضوع پیشنهادی از اندیشمندان و پژوهشگران خبره دانشگاه فردوسی مشهد در زمینه های مختلف موضوع پیشنهادی، به ارایه مقالاتی در این زمینه بپردازد. فراخوان نگارش مقاله با پنج موضوع از سوی سازمان بنیاد شهید و امور ایثار گران خراسان رضوی با عنوان برگزاری اولین نشست "ایثار و شهادت"، مرکز مطالعات جوانان این وظیفه را بر عهده گرفت که با استفاده از اندیشمندان و پژوهشگران خبره دانشگاه فردوسی مشهد در زمینه های مختلف موضوع پیشنهادی، به ارایه مقالاتی در این زمینه بپردازد. فراخوان نگارش مقاله با پنج موضوع انتخابی زیر اعلام گردید:
۱- جایگاه شهادت طلبی در آموزه های سیاسی اسلام
۲- پیشینه تاریخی جهاد و دفاع مقدس
۳- تاثیر نگرش به شهادت در تاثیر پذیری دانشجویان از منابع سرگذشت نامه ای شهیدان
۴- احساس نا امنی اجتماعی همسران ایثارگر و عادی
۵- بررسی مسائل و مشکلات روانی جانبازان و معرفی گروه درمانی یکپارچه گرا برای درمان جانبازان
- ارایه دهنده مقاله اول با موضوع جایگاه شهادت طلبی در آموزه های سیاسی اسلام"، آقای دکتر جواهری (استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد) می باشند که در این پژوهش پیوندها و ارتباطات آموزه های سیاسی اسلامی بررسی و تبیین گردیده است. در این پژوهش کوشش شده است نمونه ها و اسناد شهادت طلبی پیامبر صلی الله عليه و آله و اصحاب آنان از احادیث و تاریخ اسلام استخراج و بررسی و تبیین گردد و در ادامه نیز به شهادت طلبی در اصحاب پیامبر صلی الله عليه و آله، جایگاه حمزه، و شوق شهادت در گفتار و رفتار امام علی علیه اسلام و... برای طراحی، تدوین و اثبات نظریه جایگاه برتر شهادت طلبی در فلسفه و نظام سیاسی اسلام و آموزه های سیاسی تشیع، استناد شده است.
- مقاله دوم با موضوع " پیشینه تاریخی جهاد و دفاع مقدس"، ارایه دهنده آقای دکتر وکیلی (استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد) می باشند. در این پژوهش می خوانیم یکی ارزش های مهم اسلامی که در تاریخ ایران نیز نمودیافت، اعتقاد و بهره بردن از عنصر جهاد اسلامی و نگاه ویژه به کشته شدن در راه خدا، یعنی شهادت بود. .نقش این عنصر در حفاظت از اسلام و ایران اسلامی تنها در مقاومت در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران (۱۳۶۸-۱۳۵۹) بروز نیافته، بلکه در بخشهای مختلف تاریخ ایران از جمله؛ در نهضت های ضد ستم از قرن دوم تا چهاردهم و در جنگهای مهمی چون ایران و روس در عصر فتحعلی خان قاجار بروز یافته است. این مقاله به روش تاریخی تاثیر و نقش عامل یاد شده را در تاریخ ایران به ویژه جنگهای مذکور مورد بررسی قرار می دهد.
- ارایه دهنده مقاله سوم با موضوع تاثیر نگرش به شهادت در تاثیر پذیری دانشجویان از منابع سرگذشت نامه ای شهیدان "؛ آقای دکتر سعیدی رضوانی ( دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی) می باشند که در این پژوهش اولا نگرش به شهادت هر فرد به عنوان مولفه ای از هویت دینی فرد که کاملا مرتبط با موضوع تحقیق است-اندازه گرفته شده و ثانياً امکان مقایسه آماری نظرات دو گروه را نسبت به کتابهای سرگذشت نامه ای شهیدان را فراهم آورده است. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده که به این منظور دو پرسشنامه تهیه گردید. در پرسشنامه اول، با ۱۶ سوال، نگرش به دو مقوله نگرش به شهادت و الگوپذیری از شهدا سنجیده شد و در پرسشنامه دوم، با ۱۳ سوال، نگرش به دو مقاله جذابیت ظاهری و اثر بخشی محتوای کتب مورد مطالعه سنجیده شد. در این مطالعه متوجه شدیم-همان طور که انتظار می رفت-نگرش نسبت به آن گونه کتاب ها در گروه های دارای نگرش مثبت تر نسبت به شهادت به طور معنا داری بیشتر است و نیز رابطه معناداری بین نگرش به شهادت (x) و نگرش به کتاب (y) وجود دارد ولی متغیر x- در هر دو نوع شهادت طلبی و الگو پذیری - تا حد بسیار اندکی می تواند متغیر y را تبیین کند.
- ارایه دهنده مقاله چهارم با موضوع "احساس نا امنی اجتماعی همسران ایثارگر و عادی"؛ آقای دکتر بهروان استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم دانشگاه فردوسی) می باشند. این مقاله به این پرسشها پاسخ داده که ۱- مهمترین منابع احساس نا امنی اجتماعی همسران ایثارگر و عادی کدامند و میزان آنها چقدر است. ۲- چه تفاوتی بین همسران ایثارگر و عادی از نظر اهمیت منابع احساس نا امنی دیده میشود؟. روش تحقیق پیمایش و جامعه آماری کلیه همسران خانواده های ایثارگر و نیز همسران عادی همجوار آنان در شهرهای استان خراسان رضوی است. اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته با پرسش های بسته جمع آوری شد. چاچوب نظری شامل نظریه نیازها و تضاد فمینیستی و کنش متقابل است. نتایج نشان داد: مشکلات فرزند و احساس تهدید در خیابان شدید ترین منبع احساس نا امنی اجتماعی است و ...
- ارایه دهنده مقاله پنجم" بررسی مسائل و مشکلات روانی جانبازان و معرفی گروه درمانی یکپارچه گرا برای درمان جانبازان"؛ آقای دکتر قنبری ( دانشیار و رئیس دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی) می باشند. شواهد پژوهشی یاد
شده در این تحقیق تنها نمونه هایی از صدها تحقیق با محوریت جانبازان می باشد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی (آرشیوی) بر آن است تا با ارزیابی سریع مسایل و مشکلات پیش روی جانبازان، الگوی درمانی یکپارچه گرا را به عنوان الگوی درمانی که می تواند در خدمت به جانبازان معظم و خانواده های آنها باشد و تسکین دهنده و التیام بخش زخم های کهنه و جدید روانی باشد، معرفی کند.
داوری هر مقاله توسط دو نفر از پژوهشگران نخبه دانشگاهی انجام شد که این بزرگواران: آقایان دکتر قندیلی، دکتر مسعودی، دکتر ناظمیان فرد، دکتر سرافرازی،خانم دکتر سپهری شاملو، آقای دکتر مشهدی، آقای دکتر نوغانی، آقای دکتر عبد خدایی، آقای دکتر غنایی می باشند. بعد از اعلام نتایج تیم داوری به ارایه دهندگان مقالات، موارد متذکر شده اصلاح و مقالات نهایی شده جهت ارایه حضوری در نشست آماده گردید. نشست در تاریخ چهارم خرداد یک هزار و سیصد و هشتاد و نه در دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی برگزار گردید. ۵ مقاله بصورت حضوری در نشست ارایه گردید که هر مقاله بعد از ارایه بصورت حضوری توسط داورانی از صاحب نظران دانشگاهی، داوری گردید. هم چنین در بخش های مختلف از برنامه نشست، رئیس محترم بنیاد شهید و امورایثارگران جناب آقای عابدین عابدی مقدم و مدیر برگزاری نشست مقصود امین خندقی ایراد سخنرانی داشتند. کتابی که پیش رو دارید در واقع گزارشی از این اتفاق علمی است که به منظور ارتباط بیشتر مراکز تولید علم و فرهنگ با دستگاههای اجرایی می باشد. در پایان از همکاران محترم معاونت پژوهش دانشگاه آقای دکتر مقیمی و معاونت پژوهش بنیاد شهید و امورایثارگران خراسان رضوی سرکار خانم خدیوی و همکاران محترمشان خانم پرویزی و خانم خصالی و دفتر ارتباط دانشگاه با جامعه آقای دکتر ضابط و آقایان موسوی و دوست علی و مرکز مطالعات جوانان خراسان رضوی سرکار خانم اکبرزاده و آقایان بهشتی زاده و رضازاده در خصوص تدوین این کتاب تشکر می نمایم. امید است با تداوم نشست ها و ارایه مقالات در زمینه های مختلف مورد نیاز جامعه، بتوان وظیفه ملی خود را در این زمینه ها ایفا نمود.
دکتر مقصود امین خندقی
مدیر مرکز مطالعات جوانان خراسان رضوی
استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
لازم به ذکر است این کتاب به شمارگان یک هزار نسخه در نخستین نوبت چاپ در سال 1389 در قطع رقعی توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی و به همکاری دانشگاه فردوسی مشهد گردآوری و منتشر شده است.
نظر شما
