روز 16 آذر 1332، مبدأ جنبش دانشجویی ایران گردید
نوید شاهد - مشارکت سیاسی، یکی از مهم ترین و اساسی ترین مطالبه های دانشجویی کشور است. مقام معظم رهبری، همواره بر ضرورت فعالیت سیاسی دانشجویان و شرکت فعال و مثبت آنان در مباحث سیاسی تأکید داشته و دارند. بر این اساس، تبیین دقیق سیاسی بودن دانشجو، موضوعی است که همواره در بیانات ارزشمند رهبر فرزانه، آشکار است و همواره تأکید فراوانی بر آن دارند.

نوید شاهد آذربایجان غربی: روز 16 آذر 1332، مبدأ جنبش دانشجویی ایران گردید؛ زیرا قبل از این تاریخ و با گذشت نوزده سال از تأسیس دانشگاه، شاهد جریان مستقل، مردمی، خودجوش و فراگیرِ دانشجویان نبوده ایم. با آغاز سال تحصیلی و بازگشایی دانشگاه ها در مهرماه، بر اثر خیزش های مردمی و تحرک های دانشجویی، اوضاع سیاسی رو به وخامت بیش تر نهاد. دانشجویان با راه اندازی تظاهرات، پخش اعلامیه و تعطیل کردن کلاس های درس، خشم و نفرت خود را به دیکتاتوری حاکم ابراز داشتند. در دهه ی۱۳۲۰ و اوایل دهه ی ۱۳۳۵، پس از سقوط حکومت رضاشاه پهلوی و ایجاد فضای بازتر، فعالیت های سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه تهران افزایش یافت. در این دوران، حزب توده از نفوذ بسیاری در بین دانشجویان برخوردار بود؛ چنان که بنا به گزارش های مختلف، بیش از نیمی از دانشجویان دانشگاه تهران، عضو یا هوادار این حزب بودند. در دوران نخست وزیری محمد مصدق و افزایش محبوبیت جبهه ی ملی در اوایل دهه ی ۱۳۳۰، محوریت این حزب در دانشگاه به چالش کشیده شد. پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، سازمان های سیاسی تشکیل دهنده ی جبهه ی ملی، برای دوره ی کوتاهی، در یک ائتلاف ضعیف، تحت نام نهضت مقاومت ملی به مقاومت سیاسی دست زدند و تظاهرات ها و اعتصاب های پراکنده ای در بازار و دانشگاه تهران - از جمله در تاریخ ۱۶ مهر و ۲۱ آبان، در اعتراض به محاکمه ی مصدق- برگزار کردند.

این موضوع، بهانه ی لازم برای اعتراض ها را فراهم کرد و در ۱۴ آذر به سفارش نهضت مقاومت ملی، دانشجویان فعال به سخن رانی در کلاس ها پرداختند و ناآرامی، تمامی محوطه ی دانشگاه تهران را فراگرفت. از همان روزها، اعلام رسمی تجدید روابط ایران و انگلیس - که با وعده ی ورود قریب الوقوع «دنیس رایت»، کاردار سفارت انگلیس در تهران، همراه بود- ناآرامی ها و تظاهرات پراکنده ای در چند نقطه ی پایتخت، از جمله: بازار و دانشگاه تهران به وقوع پیوست و عده ای از معترضان، دستگیر شدند.

هم زمان با بروز این ناآرامی ها، روز 17 آذر برای ورود نیکسون (معاون رئیس جمهور آمریکا) به تهران تعیین و اعلام شد. رژیم شاه برای تسلط بر اوضاع و حفظ سلامت سفر نیکسون، نیروهای نظامی خود را در دانشگاه مستقر کرد. روز 15 آذر، یکی از دربانان دانشگاه شنیده بود که تلفنی به یکی از افسران گارد دانشگاه، دستور می رسد که «باید دانشجویی را شقه کرد و جلوی در بزرگ دانشگاه آویخت که عبرت همه شود و هنگام ورود نیسکون صداها خفه شود و جنبنده ای نجنبد.» رژیم در اقدامی کم سابقه، نیروهای لشکر2 زرهی را به دانشگاه اعزام کرد. صبح شانزده آذر، دانشجویان، هنگام ورود به دانشگاه با درک سیاسی خود، هوشیارانه سعی داشتند کم ترین بهانه ای به دست بهانه جویان ندهند. ساعت اول بدون حادثه ی مهمی گذشت و چون بهانه ای به دست جلادان نیامد، داخل دانشکده ها هجوم آوردند. حضور نظامیان در صحن دانشکده ی فنی، باعث درگیری بین نظامیان و دانشجویان شد و سه دانشجوی آن دانشکده کشته شدند. آنان به داخل دانشکده های پزشکی، داروسازی، حقوق و علوم رفتند و صدها دانشجو را دستگیر کردند. فردای آن روز، نیکسون به ایران آمد و دکترای افتخاری در رشته ی حقوق را، در دانشگاه تهران - که در اشغال مشهود نیروهای نظامی بود ـ دریافت کرد. از مهم ترین حرکت های سیاسی، اعتراض دانشجویان در 16 آذر 1332 به ورود معاون رئیس جمهور آمریکا بود و نقطهی اوج آن را می توان در اشغال لانه ی جاسوسی آمریکا در 13 آبان 1358 مشاهده کرد.
برچسب ها
نام:
ایمیل:
* نظر:
مطالب برگزیده استان ها
عکس
تازه های نشر
اخبار برگزیده